Za MANY SMOKES VOL. 14 NR 2; 1980/1981

Druk w Polsce: TAWACIN NR 1, PÓŹNA JESIEN 1985, Przegląd PRPI

Evelyn Eaton

ZROZUMIENIE FAJKI

Większość ludzi nazywa to "fajką pokoju", chociaż na ziemi nie ma pokoju, nawet między sąsiadami. Mówiono mi, że pokój na świeci panował dawno temu... - BLACK ELK

Spójrz na tę fajkę! Pamiętaj, jak bardzo jest święta i poważana; tak, że będzie istniała do końca. Z tą fajką odrodzą się istoty dwunożne i pojawi się na świecie wszystko co dobre. Wakan-Tanka dał ją wam z wysokości, abyście dzięki niej osiągnęli wiedzę. - SACRED BUFFALO WOMAN, LAKOTA SIOUX

O, Wakan-Tanka, ty jesteś prawdą. Ludzie, którzy przykładają usta do fajki, stają się prawdą. Nie będzie w nich nic nieczystego. Pomóż nam iść świętą ścieżką życia bez trudności, z naszymi sercami i umysłami utkwionymi w Tobie. - HIGH HOLLOW HORN

Święta fajka jest powszechnym, zasadniczym kanałem wiedzy między Wielkim Duchem a jego dziećmi. Wiele legend opowiada o tym, jak pojawiła się ona wśród różnych plemion. W wersji Arapaho, otrzymali ją przodkowie na początku świata, kiedy Żółw wyniósł ziemię ponad wody. Została ona przekazana Kaczce, która wypłynęła na szczyt wód zanim pojawiła się ziemia. W tym samym czasie ludzie otrzymali także kłos ziarna, z którego powstały wszystkie zboża świata. Żółw zamienił kamień w fajką, a także w pierwszą kolbę kukurydzy. Fajka, Żółw oraz Kolba Kukurydzy zostały przechowane przez północnych Arapaho z Wyoming, którzy przekazują ją w szczególny sposób z pokolenia na pokolenie, ostrożnie zawiniętą w skórę jelenia. Pokazuje się je przy wyjątkowo rzadkich okazjach i zawsze wewnątrz świętego tipi, w obecności kilku świętych mężów i starannie dobranych świadków.

Siouksowie mają odmienną wersję pochodzenia świętej fajki. Ich legenda dotyczy Pomnika Narodowego Pipestone w Minnesocie, gdzie tak, jak tysiące lat temu w kamieniołomach znajduje się czerwony kamień, wykorzystywany do robienia główek fajek przez wszystkie plemiona i ciągle wydobywany wyłącznie przez Indian.

Legenda głosi, że fajka przyniesiona została przez Sacred White Buffalo Woman, która po raz pierwszy wyjaśniła jej znaczenie trzymając ją przed sobą, trzonem w kierunku nieba, mówiąc: Ze świętą fajką będziecie chodzić po ziemi, ponieważ jest święta. Każdy krok po niej powinien być modlitwą. Cybuch fajki zrobiony jest z czerwonego kamienia. To jest Ziemia. Trzon jest drewniany i wyobraża wszystkie rośliny ziemi. Pióra, które wiszą przy dopasowaniu do cybucha wyrażają Orła i wszystkie prądy powietrzne. Wszystkie stworzenia w przestrzeni radują się, gdy palicie fajkę i wszystkie one ślą swe głosy do Wielkiego Ducha. Gdy modlicie się z fajką, wstawiacie się za wszystkim, co żyje.

Czasami, w świętych tańcach, używa się tylko trzonu, by błogosławić przedmioty, lecz w każdym przypadku - musi on być zrobiony z odpowiedniego drewna i poświęcony dla celów magicznych. Wyjątkowo prostą gałąź migdału lub leszczyny ścina się sierpem, o wczesnym świtaniu, jak mówi jedna z najbardziej polecanych metod. Migdał lub leszczyna powinna być "dziewicza", bez gałązek i skaleczeń. Wypróżniano ją tak. Jak to Chińczycy czynią z bambusem, aż do czasu, aż jeden ze starszych rękodzielników stwierdził, że można to wykonywać igłą lub długim gwoździem z namagnetyzowanego żelaza, przeprowadzając go przez środek /.../

Mądrość i wiedza jest wewnętrznym osiągnięciem. Królowanie odnosi się do władców. W pradawnych czasach uznawano kapłanów za ogniwa łączące Niebo z Ziemią, mające tłumaczyć i głosić Drogę Nieba na Ziemi oraz zanosić modły z Ziemi do Nieba. Było to także zadaniem Fajki, jako czynnika łączącego obie strony linii Fajki, między Wielkim Duchem a jego dziećmi.

W czarach każda wytknięta i uporządkowana linia łączy pojęcia kierunków i wzmocnienie, a rózgi używa się jako kanału pomiędzy panującymi mocami. Grand Grimaire poświęcił cały rozdział utworzeniu mistycznej "różdżki", której można używać do czynienia zła lub jako "różdżki zguby". Również trzon Fajki może być podobnie wykorzystany, chociaż wszystko dookoła wydaje się być stworzone do czynienia dobra i radości, lecz chociaż często tak jest, to gdy wyniki są niepożądane i odwrotne, to Fajka mści się. Wystarczy tylko zastanowić się nad energią atomową i innymi nowościami dwudziestego wieku, a także z jego odkryciami, by zrozumieć symbolikę "Rózgi Kary".

W Biblii często wspomina się o "rózdze sprawiedliwości". Rózga Mojżesza zniszczyła egipskich kapłanów i obdarzyła zwycięstwem Izraelitów. Kiedy Mojżesz uderzył w skałę rózgą - wypłynęła woda. Aaron i inni posiadali rózgi władzy i używali ich, ale chyba najbardziej znany wspominający o rózdze jest krzyk psalmisty do Pana: "Twoja rózga i Twój kij pocieszą mnie!".

Biorąc pod uwagę królewskie berło, buławę marszałkowską, maczugę wojenną i różdżkę Tarrota, to rózga ma ciekawy rodowód. Znachorzy używają różdżki podczas wykonywania swych zabiegów leczniczych, a i niekiedy "mądrzy| lekarze czynią podobnie. Rózga owinięta wężem jest symbolem zawodu lekarskiego.

Rózgi używa się także w alchemii jako jednego z czterech podstawowych narzędzi magicznych, przedstawianych w czterech seriach Tarrota: rózga (lub różdżka), kielich, miecz i przyrząd do kreślenia.

(...) Czubek Fajki rzeźbiony jest w czerwonym catlinica, wydobywanym głównie w Pipestone National Monument w Minnesocie, dokąd przez całe stulecia podróżowali przedstawiciele wszystkich plemion, by uzyskać kamień na swoje fajki.

Pozwolenie na jego wydobywanie, przetwarzanie i sprzedaż zastrzeżono prawnie dla Amerykańskich Indian, którzy nadal pracują w kopalniach późnym latem i jesienią, tak jak to robili ich przodkowie.

Pokłady catlinitu pokryte są żwirowatym i granulowatym kwarcytem Siouksów, odmiennym od gładkiego, sprawiającego wrażenie mydła, kamienia fajkowego. Kiedyś znajdował się tam brzeg morski, a w piasku zachowały się osady błotnistej gliny. Ciśnienie, temperatura i reakcje chemiczne zmieniły piasek w kwarcyt, a glinę w kamień fajkowy.

Barwa kamienia jest intensywnie czerwona. Kolor czerwony jest kolorem ziemi, krwi, czerwonoskórych ludzi. "Gwiazda Poranna jest jak człowiek, jest cała pomalowana na czerwono - to kolor życia" (pieśń Pawnee). Dawno temu, w okresie rozwoju zachodnich cywilizacji, kiedy ludzie biali byli jeszcze barbarzyńcami, to cywilizowani ludzie z Północnej Afryki i Azji Mniejszej, Egipcjanie i Arianie uważali się za część czerwonej rasy i byli dumni z przynależności do niej. Egipcjanie używali henny, by pogłębić swą czerwień, a malowane z przesadnym odcieniem czerwieni postacie ludzkie występują w wielu obrazach. Czerwony jest jednym ze składników ognia, jest jednym z czterech zakątków ziemi - czwartego kierunku (południa). W Chinach Strażnik Południa ma czerwoną twarz. "Trzyma on parasol chaosu na wzniesieniu, gdzie panuje zupełna ciemność, grzmoty i trzęsienia ziemi". Tybetańczycy dali kolor czerwony zachodowi zamiast południu, lecz są to ludzie inni niż Egipcjanie czy Irlandczycy, chociaż zgadzają się, że wśród czterech elementów czerwony jest kolorem oznaczającym ogień. Dla Amerykańskich Indian czerwony zawsze oznaczał dzień, jak czarny - noc. Dla Indian Cherokee czerwony symbolizuje powodzenie i tryumfy. W alchemii zasadnicze kolory to czarny, biały, żółty i czerwony. (...) Wykrystalizowaną siarkę lub złoto często nazywano Czerwonym Królem, a jeden z alchemików napisał: "Wkrótce po tym twoja barwa zostanie ogrzana w Jajku Filozofa (Filosophic Egg). Stanie się to przy pojawieniu się czarniejszej niż wrona, po tym wszystkim w następstwie czasu bielszej niż śnieg i w ostatnim przemienieniu będzie żółta, z której wróci czerwieńsza od jakiejkolwiek krwi."

Czerwony jako pełen wigoru kolor zdrowia był najciekawszym i najczęściej używanym kolorem w leczeniu za pomocą magii. W muzyce Seriabin oznaczył kolorem czerwonym głoskę C. Również Newton przydzielił głosce C (DO) barwę czerwoną. Przed Newtonem astronomowie, pisząc o muzyce sfer, nadali czerwień planecie Mars oraz dźwiękowi C (DO).

Istnieje o wiele więcej podobieństw i czynników znalezionych w kolorze świętego kamienia. Przedstawiając je można zauważyć, że Czerwony Lew zmienia metal w złoto, półprodukt Kamienia Filozoficznego – Czerwony-Kielich – zabierając ze sobą wróżki z Irlandii, gdy lecą na miejsce swoich świętych spotkań, symboliczne jest przejście przez Morze Czerwone, gdyż jest to niebezpieczne przedsięwzięcie, połączone z ryzykownym życiem. Opuścić Egipt dla Ziemi Obiecanej wymagało przekroczenia Morza Czerwonego, symbolu duchowego rozwoju, oczyszczenia ogniem, a także traktowania śmierci jako progu pomiędzy światem materii i ducha.

Kiedykolwiek tylko łączy się główkę z trzonem fajki w celu jej świętego wypalenia, to wszystkie te elementy są obecne. Tytoń stawia się pośród upraw świata, a wznoszenie się dymu łączy pierwiastki powietrza i ognia, podobnie główka fajki (z gliny) łączy ziemię i wodę, co zarazem daje obraz podobieństwa ziemi z niebem oraz ścieżki przez ogień do pomieszczenia. Zgodnie z alchemikiem Geberem, dym ma symbolizować opuszczenie ciała przez duszę. Istnieją również tradycje ludowe, które potwierdzają dobroczynną moc zawartą w dymie, strzegącą ludzi, zwierzęta i uprawy od nieszczęścia.

Tak więc gdy mężczyzna (lub kobieta, gdyż wśród Paiutów i paru innych szczepów kobiety mogą palić) sięga po fajkę i idzie na pustkowie lub w góry, nad strumień wypływający u podnóża gór czy gdzieś w ciche a może i zanieczyszczone miejsce, by usiąść w uświęcony sposób i palić tak, jak w dawnych czasach, powstaje wtedy kanał komunikacyjny pomiędzy wszystkim i WSZYSTKIM – “gorąca linia” do niebios, linia fajki, po której wznoszą się i opadają wiadomości i sygnały.

W momencie niebezpieczeństwa nie ma czasu na przygotowanie rytuału utrzymania fajki i podniesienia, aby duchy z góry przyniosły opiekę i pomoc. Jest jednak wiele innych sposobów, dzięki którym moc Fajki działa niezawodnie.

“Jestem smutny, - mówi stary wódz. – Dałem mojemu białemu bratu tytoń, a on wykorzystuje go tak, że zabija sam siebie.” Fajka, a nawet papieros, powinna być palona we właściwy sposób: pierwszy puff do Wielkiego Świętego, drugi puff do Ziemi Matki, trzeci, czwarty, pięty i szósty do czterech Wielkich Sił, Czterech Stron, co wyrażać ma wdzięczność za wszystko i błogosławieństwo życia. Po każdym z tych puff powinna nastąpić modlitwa łącząca jeden puff z każdą osobą obecną podczas twego palenia. W tak modlitewny sposób używany tytoń nie szkodzi nikomu, serce i duch będzie oczyszczone, a wszyscy obecni otrzymają błogosławieństwo.

To samo odnosi się do wina i do tych, którzy nie mogą się obejść bez alkoholu – pierwszy łyk dla Wielkiej Tajemnicy, drugi za Ziemię Matkę, potem za Cztery Wielkie Moce, a na końcu pozdrowienia i modlitwa, nie zapominając o żadnym z obecnych. Wyniki powinny być zdumiewające.

 

Powyższy tekst zaczerpnięto ze SNOW EARTH COMES GLIDING. Autorką jest Evelyn Eaton. Evelyn studiowała tradycyjną drogę z różnymi szamanami przez ponad 20 lat. Jest autorką ponad 20 książek i dyrektorką Fundacji Draco. Evelyn i inni ludzie Draco byli przez pewien czas sąsiadami Szczepu Niedźwiedzia.

Tłumaczyła: Anna Zygmunt

****

Literatura