|
Sprawa Mount Graham
Dzil Nchaa Si An
ŚWIĘTA GÓRA DLA APACZY SAN CARLOS
© zdjęcie: Els Herten, 1996
Żywy kraj - święty kraj
Konsorcjum astronomów, reprezentowane przez University of Arizona,
niemiecki Max Planck Institute, włoskie Arcetri Observatory oraz Watykan, buduje kompleks
obserwacyjny na szczycie Mount Graham w Arizonie. Góra ta jest schronieniem wielu
zagrożonych wyginięciem gatunków roślin i zwierząt oraz świętym miejscem Apaczów
San Carlos.
Mimo danych, które dowiodły, że Mount Graham nie jest dobrą lokalizacją dla kompleksu
obserwacyjnego, a także mimo olbrzymiego ryzyka zakłócenia harmonii tego miejsca, tak
niezwykłego z uwagi na jego znaczenie kulturowe i religijne oraz istniejący tu
ekosystem, prace nad projektem nadal trwają. Konsorcjum pozostaje głuche wobec
protestów Apaczów i ekspertów od ochrony przyrody.
|
W roku 1987, w mieście Phoenix (Arizona), papież Jan
Paweł II wygłosił następujące słowa, skierowane do amerykańskich Indian:
"Popieram was, rdzennych mieszkańców należących do różnych plemion i
narodów na Wschodzie, Południu, Zachodzie i Północy, w dążeniu do ochrony i
zachowania waszych kultur, języków, wartości i obyczajów, które wielokrotnie
służyły wam w przeszłości i które dają wam trwały fundament na
przyszłość".
Jednakże mimo powyższej deklaracji poparcia tradycyjnych kultur, Watykan uparcie
finalizował konstrukcję obserwatorium na szczycie Dzil Nchaa Si An (zwanego przez
Białych Mount Graham).
Mount Graham jako miejsce na teleskopy
• Smithsonian Institution, Harvard University oraz 24 inne zrzeszone
amerykańskie uniwersytety wycofały się z projektu po szczegółowym zbadaniu okolicy,
• w rankingu proponowanych lokalizacji na obszarze USA, poprzedzonych
szczegółowymi badaniami, Mount Graham znalazł się dopiero na 37. miejscu,
• badania samego University of Arizona wykazały, że na Mount Graham wybrano
najgorszą lokalizację dla obserwatorium, nie zapewniającą wymaganej widoczności,
• badania te również dowiodły, że inne, istniejące już na terenie Arizony
obserwatoria mają o wiele lepszą widoczność.
© zdjęcie: Els Herten, 1996
Rezerwat przyrody
Mount Graham jest w istocie unikalnym parkiem przyrody:
• na tej jednej górze istnieje pięć z siedmiu głównych ekosystemów Ameryki
Północnej,
• żyje tu przynajmniej 18 gatunków zwierząt i roślin, których nie spotka
się w żadnym innym miejscu na ziemi,
• czerwona (ruda) wiewiórka, jeden z najbardziej zagrożonych ssaków w USA,
straciłaby 27% swoich najlepszych terenów,
• już w tej chwili gatunek ten utracił w wyniku prac projektowych 44 z 472
akrów świerkowego i jodłowego lasu, stanowiącego dla niego najlepsze schronienie (1
akr2 = 4047 m2),
• projekt ten stał się pierwszym projektem Stanów Zjednoczonych w okresie
pokoju, który złamał postanowienia Ustawy o Zagrożonych Gatunkach ("Endangered
Species Act") oraz ustawy o ochronie środowiska "National Environmental Policy
Act".
Święte góry Apaczów
- Dzil Nchaa Si An jest najważniejszym miejscem kultu religijnego Apaczów San
Carlos,
- projekt budowy obserwatorium jest w istocie totalnym brakiem poszanowania dla
religii Apaczów, uznającej Dzil Nchaa Si An za święte miejsce,
- wszystkie amerykańskie instytucje, za wyjątkiem University of Arizona, wycofały
się z projektu bądź odmówiły współpracy przy jego realizacji,
- zlekceważono i złamano postanowienia chroniące praw Apaczów, zawarte choćby w
Ustawie o Wolności Wyznaniowej Tubylczych Amerykanów ("Native American Religious
Freedom Act"),
- Rada Plemienna Apaczów San Carlos złożyła cztery rezolucje z żądaniem
usunięcia teleskopów,
- szereg organizacji, choćby Narodowy Kongres Indian Amerykańskich (National
Congress of American Indians) oraz Fundacja na rzecz Praw Tubylczych Amerykanów (Native
American Rights Fund), popiera wysiłki Apaczów o zachowanie Dzil Nchaa Si An.
© zdjęcie: Sandra Rambler, 1997
Stanowisko Watykanu
- Watykan nie chce potwierdzić, iż Dzil Nchaa Si An jest świętym miejscem
Apaczów,
- Watykan nawet nie chce brać pod rozwagę możliwości usunięcia teleskopów,
- Obserwatorium Watykanu (Vatican Observatory) nie dopuściło do spotkania
przybyłych do Rzymu przedstawicieli plemienia Apaczów z papieżem Janem Pawłem II,
- Watykan twierdzi, że dąży do odkrycia i nawrócenia na wiarę istot
pozaziemskich!
- opiekun katedry historii i etnologii University of Arizona nazwał walkę o
ocalenie Dzil Nchaa Si An "żydowskim spiskiem".
Coyne, Kongress & Clinton
- Ojciec George Coyne, dyrektor Obserwatorium Watykańskiego w Tucson (w stanie
Arizona), oświadczył publicznie, że dla uznania tej góry za święte miejsce potrzeba
dowodów rzeczowych, sanktuariów lub ruin świątyń.
Ojciec Coyne stwierdza tym samym, iż jeśli jakaś religia nie jest praktykowana w
murowanych budynkach, tak jak czyni to religia chrześcijańska, to nie jest to w istocie
religia!
- Coyne nie uznaje tradycyjnego przekazu ustnego ani oświadczeń apackich
przywódców duchowych. Ignoruje również publikacje amerykańskich (białych) studentów
oraz profesorów specjalizujących się w badaniu kultury Apaczów, a także badania
uznanych antropologów.
Co gorsza, w roku 1992 George Coyne napisał, że obrońcy środowiska i tubylcy
protestujący przeciwko teleskopom "stworzyli rodzaj wiary, której w żaden sposób
nie mogę poprzeć, i która musi być stłumiona wszystkimi siłami, jakie zdołamy
zebrać".
- Teleskopy Watykanu i Max Planck Institute zostały ustawione i rozpoczęto ich
użytkowanie. Wkrótce dołączyło do nich urządzenie trzeciej instytucji, włoskiego
Arcetri Observatory. Jednakże we wrześniu 1995 r. sędzia federalny orzekł, że budowa
naruszyła prawo o ochronie środowiska i kultury.
Niedługo później republikańscy kongresmeni przedstawili w Kongresie drugą poprawkę,
tak jak zrobili to wcześniej w roku 1988, zwalniającą ponownie projekt od przepisów
prawa w zakresie ochrony środowiska i kultury.
- Prezydent Clinton początkowo zawetował wprowadzenie tej poprawki, ale został
zmuszony do podpisania nowej ustawy w dniu 25 kwietnia 1996 r. Prace konstrukcyjne nad
obserwatorium wznowiono latem 1996 roku.
1 listopada 1997 roku gabinet prezydenta Clintona odmówił przyznania kwoty dziesięciu
milionów dolarów na dofinansowanie projektu.
Uaktualnienie
- Ohio State University zapowiedział, że ma zamiar przystąpić do tego
kontrowersyjnego i nieetycznego projektu, mimo iż 25 innych amerykańskich uniwersytetów
wyraziło dla niego dezaprobatę.
.
- W dniu 16 maja 2001 r. sędzia okręgowy Alfredo Marquez zezwolił na budowę
23-milowej linii wysokiego napięcia dla University of Arizona Mount Graham Observatory.
Sędzia orzekł, iż budowa instalacji nie podlega prawu o ochronie środowiska i religii.
Odtąd University of Arizona oraz Służba Leśna Stanów Zjednoczonych (U.S. Forest
Service) mogą bez przeszkód prowadzić swoje prace.
Apacze San Carlos, inne grupy amerykańskich Indian oraz działacze ruchów na rzecz
ochrony przyrody wytoczyli osiem innych spraw sądowych. Sędzia Marquez stwierdził
jednak, że grupom tym nie uda się udowodnić, iż budowa linii napięcia jest częścią
drugiego etapu konstrukcji, obejmującego instalację czterech nowych teleskopów. Ta
część projektu będzie już podlegała prawu o ochronie środowiska, kultury i religii,
którego przepisy nie obowiązywały w przypadku pierwszych trzech teleskopów.
©zdjęcie: Els Herten, 1996
Ty!...
TY też możesz sprzeciwić się budowie pozostałych teleskopów, przekazując
dalej niniejszą informację oraz pisząc do uczestników konsorcjum. Możesz wydrukować gotowy formularz
lub skorzystać z elektronicznej
wersji petycji (on-line).
W celu zdobycia dalszych informacji prosimy o kontakt z:
Robert Witzeman, m.d.
4619 E. Arcadia Lane
Phoenix, Arizona 85018
Phone: (602) 840-0052
Fax: (602) 840-3001
email: witzeman@home.com
APACHES FOR CULTURAL PRESERVATION
Wendsler Nosie
P.O. Box 0766
San Carlos, Arizona 85550
Phone&Fax: (520) 475-2494
email: apaches4cultural@theriver.com
url: personal.riverusers.com/~apaches4cultural
APACHE SURVIVAL COALITION
Ola Cassadore Davis
P.O. Box 1237
San Carlos, Arizona 85550
Phone&Fax: (520) 475-2543
© zdjęcie: Mt. Graham Coalition, 2001
KOLA International Campaign Office
Van Boeckel St. 20
B-1140 Brussels
Belgium
Phone: +32-2-241-8322
email: kolahq@skynet.be
© zdjęcie: Els Herten, 1996
Nie teleskopom na Dzil Nchaa Si
An!!!
Domagamy się poszanowania dla kultury
Apaczów San CArlos i ich praw do religii.
Więcej informacji o Mount Graham
cougar.ucdavis.edu/nas/varese/122/Spring96/graham/
Ostatnia aktualizajia: 08/01/2003
Tłumaczenie ze strony APACZE - http://apacze.div.pl/