Nr 1[45] Wiosna 1999
JAK TO Z NAMI JEST
Dom utkany ze świtu N. Scotta Momadaya po raz pierwszy przeczytałem w 1980 roku. Nie spodobała mi się ta powieść, za mało indiańska była. Abel, bohater powieści, nie przypominał dumnych wodzów i dzielnych wojowników. Trudno mi było się pogodzić, że Indianie są inni. Później czytałem tę powieść jeszcze wiele razy i zawsze z coraz większym zachwytem, uznając geniusz tego pisarza Kiowa. A przyznaję się do swej naiwności dlatego, by uzmysłowić sobie i Czytelnikom "Tawacinu", jak dalece stereotypy dominują w naszym myśleniu o tubylczych ludach Ameryki.
David L. Erben napisał druzgoczący esej o szkodliwości szukania idealnych Indian, o manipulowaniu postacią Indianina właśnie w literaturze, ale również w filmie i sztuce, a co za tym idzie - w życiu. Okazuje się, że nasi przodkowie nigdy nie spojrzeli na Indian jako ludzi o innej, ale autonomicznej kulturze, która zapewnia im kompleksowy i harmonijny rozwój. Z jednej strony woleli w nich widzieć barbarzyńców i dzikusów, a z drugiej wysublimowany ideał, którego bezskutecznie poszukiwali w swojej kulturze.
Równie interesujące są, tak mało nam znane, współczesne dylematy kobiet Nawaho, które muszą wybrać najwłaściwszą dla siebie drogę edukacji, co ma niebagatelne znaczenie dla ich przyszłości. Całość numeru dopełnia recenzja innej wielkiej, ale gorzkiej i tak "nieindiańskiej", powieści - Leki na miłość Louise Erdrich.
Redaktor
W numerze:
Kwestia oporu: tubylczy Amerykanie i kasyna - David L. Erben dokonuje przeglądu licznych stereotypów Indian w literaturze, sztuce i filmieCórka Szarego Wilka - opowiadanie Angel de Cory o dziewczynie, która postanowiła opuścić rezerwat i podjąć naukę w szkole białego człowieka
Dylematy kobiet Navajo - esej Agaty Wąsowskiej o konflikcie między zachodnim wykształceniem a tradycyjną edukacją Navajo
Bez dziedzictwa nienawiści, z szacunkiem do całego życia - dokończenie rozmów E. K. Caldwell z Dino Butlerem
Śmiejący się filozof - fragment autobiografii Charlesa A. Eastmana (Ohiyesy), lekarza i pisarza Siuksów Santee
Wetamoo i jej czasy - Nancy Lurie przedstawia rolę kobiecego sachema Wampanoagów na tle przebiegu wojny króla Filipa
Zagadki niewoli Mary Rowlandson - Douglas E. Leach analizuje słynną "opowieść z niewoli wśród Indian"
Jeszcze istniejemy - dokończenie statystyki indiańskich ludów Ameryki Środkowej i Południowej opracowanej przez Mariusza Kairskiego
Rezerwatowa sielanka - recenzja głośnej powieści Louise Erdrich Leki na miłość
Ponadto: Z ziemi Indian, serwis kulturalny i Zwierzenia Cienia
Okładka: Sevleah Begay, Miss Navajo 1998/99 fot. Co. C.J. Woody/Agency Network Program
Rozkładówka: mapa Navajo Nation, Window Rock, Monument Valley in the winter, Sevleah Begay. Reprodukcje za uprzejmą zgodą Agency Network Program, Navajo Nation, Window Rock, Arizona. Znakowanie bydła - fot. Agata Wąsowska
Grafika: Barbara Owczarewicz